Tijd, wij gebruiken dat concept om activiteit en samenzijn ‘op tijd’ te doen en te ervaren maar het is en blijft een idee. Wanneer ieder mens zijn eigen idee van tijd zou hanteren zou niets ‘op tijd’ lopen behalve dan toevallig. Wat is tijd en toeval, toeval zegt het zelf al: het valt je toe, maar tijd? Tijd is een afspraak. Een poging tot indeling van het enige moment wat er is: NU. Wij leggen onze dagritmes vast op het concept tijd en zijn dan verbaasd dat we ons zo mechanisch en levenloos voelen! Wat we missen is het inzicht dat tijd een afspraak is tussen ons allen. We leggen de tijd ‘vast’ door te zeggen Nu is het dat tijdstip.

We zijn langzamerhand atoomklokken gaan gebruiken om die vastlegging voor iedereen identiek te krijgen maar als ik jou vraag: ‘hoe laat is het?’ dan moet je op een klokje kijken om me dit te kunnen zeggen. We hebben wel enige consessies gedaan aan onze plaats op de aarde en de tijdstippen die wij ‘gewend’ zijn te kennen en daarom bestaan er tijdzones, maar het begrip tijd is alleen maar ervaren als normaal wanneer je je in de normale waakstaat bevind.

Met diepe meditatie, psychedelische toestanden of abnormale bewustzijnstoestanden als bijvoorbeeld een bijna dood ervaring kom je tot het inzicht dat het besef van tijd helemaal veranderd. Wat is dan tijd? Kort uitgelegd is het de ervaring van het verglijden van moment tot moment en de beleving die daar bij optreed. Geheugen speelt hierbij een belangrijke rol want dat laten de andere staten van bewustzijn je wel zien. Herinneren krijgt in die staten een andere betekenis en waarde en dat merk je aan de beleving van het verglijden van de tijd. De intensiteit en waarachtigheid waarmee de realiteit word beleefd maakt een dramatische indruk op het bewustzijn: werkelijk indrukwekkende momenten lijken wel eeuwig te duren en intens plezierige momenten lijken voorbij te vliegen. Ze zijn met geen mogelijkheid te rijmen met de mechanische tijd zoals die ons word voorgesteld door de klok.

Wanneer we het verschijnsel tijd echt willen doorgronden zullen we in de ervaring of beleving van het moment moeten duiken. Niets is zo bevreemdend om te bemerken dat ik altijd in alles ‘dezelfde’ ben die dan weer dit en dan weer dat meemaakt. Hoe valt dat de rijmen, en nog sterker: hoe valt dat te begrijpen? Over die laatste kunnen we kort zijn: denken zal dat nooit kunnen vatten want alles wat we meemaken maar wat we niet kunnen kwantificeren word door het denken niet waargenomen. Daarmee blijkt de ervaring of beleving van het moment; voorgesteld door het label of het begrip tijd geen object te zijn! Tijd of wat er mee aangeduid word is onkwantificeerdbare beleving. Wie of wat beleefd? Dat valt niet uit te drukken want als iets niet te kwantificeren blijkt, is het in wezen onkenbaar net zoals ‘das ding an sich’ als uitgelegd in de filosofie van Immanuel Kant. Wat er gebeurt is dat ‘het denken’ iets wat wezenlijk onkenbaar is, objectiveert tot iets. Dit gecreëerde object word vervolgens voor reëel aangezien en gaat in de alledaagse omgang in de mensen een eigen leven leiden.

Tijd blijkt een illusoir object te zijn, levend in de geheugens van de gelovigen van dat object, en zo gaat dit mechanisme op voor alles wat niet te kwantificeren valt.

Wanneer dit mechanisme wordt doorzien wordt tegelijk doorzien dat alles wat beleefd is, in wezen niet te objectiveren is. Het leven blijkt een ongrijpbare ‘doorgang’ te zijn van indrukken. Er valt niet te praten over wie die indrukken opdoet omdat je dan weer terug valt in het objectiveren zoals dat net beschreven is. Een opmerkelijke paradox gelijk het leven.

Namasté