Mensen zijn de gehele dag door actief, in de waakstand is dit te observeren als fysieke en/of mentale activiteit en in de droomtoestand is er ook activiteit in de vorm van beleven. Alle wetenschappen gaan uit van een mensbeeld waarbij men het idee heeft dat een mens een wezen is welke doorgaand initiatieven ontplooid, die initiatieven worden in de regel niet verder toegelicht. Wanneer dat wel gebeurt is dat veelal in de vorm van een abstract idee als initiatief en anders word het verklaard aan de hand van wilsuiting en dergelijke.
Kloppen deze verklaringen en zijn ze afdoende? Naar mijn idee niet; er worden verklaringen gegeven die op hun eigen beurt ook weer om verklaring vragen (neem bijvoorbeeld het concept wil) maar als dat zo is, hoe moet dit onderweg dan aangevlogen worden? Naar mijn idee moet een verklaring gezocht worden in de werkelijke drijfveren van een organisme en die drijfveren (of eigenlijk die enkele drijfveer) is dat wat we met een verzamelnaam gevoelens noemen.
Ga maar bij jezelf na wat je er daadwerkelijk toe aanzet om actie te ondernemen…. Dat zijn gevoelens die we dan verder onderscheiden als emoties. Wat is een emotie? Het is een gevoel welke vergezeld word met een idee, voorkeur of denkbeeld. Neem bijvoorbeeld angst. Angst is een emotie die ontstaat doordat er in een bepaalde situatie bij het waarnemen van iets een onbehagelijk gevoel ontstaat, deze gaat gepaard met voorkeur, ideeën en conditionering en dat tezamen geeft de emotie. Emoties zijn dus pakketjes van gevoelens en bijkomstige mentale zaken. Wanneer het gevoel zonder mentale bijzaken zou opkomen zou er alleen een waarneming daarvan zijn met een mogelijke instinctieve reactie. Dit soort instinctieve reacties zijn onderdelen van de lichamelijke basis programmering die als doel hebben het organisme behulpzaam te zijn in het omgaan met dergelijke situaties.
Met aangeleerde emoties is het een ander verhaal: daarbij is de situationele programmering de oorzaak van allerlei typisch menselijke reactievormen die, op zichzelf beschouwd, niet altijd nuttig of soms zelfs ronduit dom en afkeurenswaardig zijn maar mensen doen ze veelal uit onwetendheid. Het is wat je aangeleerd is en je hebt dat als stilzwijgend feit aangenomen dat dat de (enige) juiste handelingswijze is.
De weg naar zelfkennis en zelf realisatie is die waarbij al deze zaken worden onderzocht zonder voorkeur of afkeur. Het is een pad waarbij je dapper je ‘eigen’ reacties en bijkomende ideeën en gedachten gade slaat en ze vervolgens onderzoekt op hun geautomatiseerd vermogen en hoe je dat gebruikt.
Zelfrealisatie betekent niet dat er afgerekend wordt met denken en voelen (dat is naar mijn idee een grote misvatting van vele spirituele zoekers) maar dat er wordt ingezien hoe jij als mens je in situaties gedraagt. Leidraad voor wat wel te behouden en wat niet-, moet zijn: algemeen menselijk nut en datgene wat de menselijke als ook alle andere wezenlijke soorten de grootste kans op harmonie en groei ondersteund. Wanneer je bij jezelf patronen ontdekt die niet bevorderlijk zijn voor mens en dier is het zaak om te onderzoeken waarom jij als individu deze patronen handhaaft en om welke redenen je ze ‘je eigen’ hebt gemaakt. Alleen op een dergelijke manier kan je alle onhandige of nutteloze zaken uit je systeem halen, niet omdat je zo nodig aardig gevonden wil worden maar omdat je tot het inzicht bent gekomen dat dit soort zaken ons mensen en dieren tot zelfdestructie leiden!
De mens is zelf uitgerust met de perfecte hulpmiddelen om zich als vrij en zelfstandig wezen te handhaven in harmonieuze samenleving met alle anderen wat het lichaam dan ook maakt tot waar het voor bedoeld is: als hulpmiddel van het bewustzijn zichzelf volledig te ervaren en ontwikkelen.
Zie dus dat het lichaam een complex stuk gereedschap is wat wij momenteel nog amper begrijpen vanwege het feit dat wij zo verward zijn over wie wij zijn. We zien niet dat het lichaam een waarneming is, bedoeld als ‘poppetje’ om in de realiteit te doen, en te voelen wat dat doen doet. Wij missen het inzicht in ons wezenlijke Zijn. In onze kortzichtigheid nemen wij (foutief) aan dat alle gedachten, gevoelens en acties van ‘ons’ zijn als individu maar we missen het inzicht dat al dat alles met elkaar samenhangt en een dergelijk idee, gevoel of actie onmogelijk in een andere setting zou zijn ontstaan.
Alle gevoelens maken ons tot mens en maken dat wij ons gedragen zoals wij dat doen, juist leren inzien dat alle gedachten-, gevoelens- en acties zo uniek zijn als dat wij als individu zijn maakt dat er inzicht kan ontstaan over het hoe en waarom. Diep inzicht in deze materie leert ons dat ons leven als individu gedragen word door iets veel groters of veelomvattender dan wat wij als ‘los wezentje’ zijn. Nog dieper inzicht leert ons dat al die gedachten en gevoelens helemaal niet als een soort patent kunnen worden geclaimd simpelweg vanwege het feit dat er word ingezien dat jij dat als afgescheiden wezen nooit voor elkaar had kunnen krijgen, sterker nog; dat het de werking van het geheel ‘dat maakt wat het is’. Dat is wat het behaviorisme en conditionering ons duidelijk wil maken. Elke claim op een idee of gevoel is het resultaat van kortzichtigheid, het resultaat van onwetendheid in hoe het daadwerkelijk is.